Plac Wolnica

Plac Wolnica – plac w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto, na Kazimierzu, ograniczony ulicami Krakowską i św. Wawrzyńca.

Wolnica to dawna część rynku miasta Kazimierz, którego nazwa wywodzi się z łacińskiego „forum liberum”, oznaczającego wolny handel. W średniowieczu kupcy mogli tu, raz w tygodniu, sprzedawać mięso poza wyznaczonymi jatkami. Rynek powstał krótko po lokacji miasta i pierwotnie rozciągał się na zachód aż po dzisiejszą ul. Augustiańską, a na południe do ul. Skawińskiej i domu Esterki przy ul. Krakowskiej 46. Wschodnia i północna pierzeja zachowały się bez zmian. Przez środek rynku, obecnie ul. Krakowską, przebiegał ważny szlak solny łączący Kazimierz z Wieliczką i Bochnią. Jednak najazdy i zniszczenia z czasów wojen, m.in. szwedzkiego i północnego, znacząco rozmyły dawny układ urbanistyczny tego miejsca.

Świadectwem dawnej świetności miasta był gotycki ratusz stojący na placu Wolnica, który mimo dwukrotnych pożarów, za każdym razem odbudowywano, nadając mu z czasem renesansowy styl. Po wcieleniu Kazimierza do Krakowa w 1800 roku, na nowo wyznaczono granice placu. W 1876 roku przebudowany ratusz stał się siedzibą szkoły, a po II wojnie światowej – siedzibą Muzeum Etnograficznego. Na wschodniej ścianie budynku wmurowano tablicę upamiętniającą przybycie Żydów do Polski. W 1970 roku na placu pojawiła się fontanna z rzeźbą „Trzej grajkowie” autorstwa Bronisława Chromego, dodając temu miejscu wyjątkowy akcent.