Ludzka solidarności i miłości zostają poddane ostatecznej próbie. Tradycyjne rodzinne wartości ulegają zniszczeniu. „Sinto jak ja” to skromna scenograficznie sztuka, pełna autentyzmu i nowego spojrzenia na największą tragedię XX wieku. Główny bohater Otto Rosenberg jest młodym chłopcem, którego okrutna rzeczywistość pozbawiła, oczywistej dla 13-letniego dziecka, możliwości poznawania tradycji i obyczajów romskiej rodziny. Spektakl o charakterze monodramu został wzbogacony o interakcję z drugą postacią sztuki – Johannem Trollmanem – słynnym w owym czasie bokserem. Trollman to z jednej strony postać historyczna, a z drugiej alter ego głównego bohatera. przejmujące zestawienie kontrastujących ze sobą: wrażliwości nastoletniego bohatera i okrucieństwa rzeczywistości obozu koncentracyjnego. Spektakl posługuje się zarówno niemal dokumentalną rekonstrukcją, jak i metaforą oraz skrótem dramaturgicznym. „Sinto jak ja” odsłania nową perspektywę na doświadczenie Anus Mundi ponownie stawiając podstawowe pytania o ludzką naturę.

Tło historyczne

Mało znana historia zagłady Romów i Shinto w ramach niemieckiego planu czystości rasy: jak przeżyć w świecie gdzie każdy chce cię zabić. Smutna, a jednak fascynująca opowieść o losach cygańskiej społeczności oparta na autentycznych przeżyciach o nastolatka poddanego nazistowskiej opresji.

Reżyser:

Dlaczego ten świat po tylekroć opowiedziany ustami Polaków, Żydów czy innych prześladowanych nacji warto jeszcze raz przedstawić … Bo jest inny, korzeniem tkwiący w samym jądrze naszego bycia. Nie daje zrozumienia istoty eksterminacji, lecz jej odczucie. Czy taka opowieść znajdzie dziś widza, który bez przymusu zanurzy się w tej otchłani pesymizmu… Świat widziany oczami kilkunastoletniego Cygana, dziś powiemy Roma lub Sinto, pozwala odczuć to, czego zrozumieć się nie da. Przestaje być mantrą o tamtych czasach – jest żywy jak dziecięca wyobraźnia.

Widz:

Czy bardziej ulega odczłowieczeniu oprawca czy ofiara? Brzmi to jak banał w szczególności, gdy poprawność naszego języka, wyrażeń, opinii odbiera krew i obdziera z ciała tamte wydarzenia. Świat widziany oczami kilkunastoletniego Cygana, dziś powiemy Roma lub Sinto, pozwala odczuć to czego zrozumieć się nie da. Przestaje być mantrą o tamtych czasach – jest żywy jak dziecięca wyobraźnia.

Bohater:

Otto Rosenberg, niemiecki Sinto, który gdyby czasy były inne zostałby pastorem, a tak został skazany na roboty przymusowe. Rozpoczęła się tułaczka po obozach koncentracyjnych, która dla większości członków jego rodziny zakończyła się w Auschwitz. Opowieści Otto Rosenberga i dramaturgii jego wspomnień nie da się oddzielić od jego języka, sposobu wyrażania się, intensywności obrazu. Otto Rosenberg opisuje zagładę swego ludu, której doświadczył na własnej skórze, tak skromnie, tak jasno i tak przejmująco, nadaje grozie imię i historię(…)

To historia człowieka. Jak to się mówi: człowieka jak ty czy ja: Otto Rosenberg nie dokonuje szerokiego przeglądu machiny zagłady człowieka. Nie zajmuje się też statystyką. On opowiada o sobie i swoich najbliższych, o egzystencji ich wszystkich. Relacja ta jest prosta i oszczędna w słowach. Jednak w pewien szczególny sposób oddaje grozę tamtych lat, nędzę, strach(…)

Na temat Auschwitz napisano już wiele. Z różnego punktu widzenia, z rozmaitych pobudek. (…)Tu jednak relację zdaje Sinto. Z jego perspektywy nie zobaczymy holokaustu nowego czy mniej przerażającego. Zobaczymy go w innym świetle.

/Ze wstępu do książki „Palące szkło”/

Otto Rosenberg (1927–2001), ocalały z Holokaustu, autor książki Cygan w Auschwitz (1999), aktywistą i założycielem Sinti Union of Berlin i Organizacji na rzecz niemieckich Sinti i Romów. W 1939 r. został zatrzymany w Berlinie-Marzhanie. Urodził się w Prusach Wschodnich i wychował w Berlinie.

Pisarstwo

W 1995 r. Rosenburg nagrał swoje wspomnienia na taśmie, a wraz z pisarzem Ulrichem Enzenbergerem opublikował Das Brenglas w 1998 r.

Została wydany jako Cygan w Auschwitz w 1999 roku, przetłumaczona na angielski i wiele innych języków. Książka zawiera wstęp byłego burmistrza Berlina Klausa Schütza.

Według autorki „Reprezentowanie holokaustu w literaturze dziecięcej”, Lydii Kokkoli, jest to „jedna z niewielu książek o cygańskim holocauście dla młodych czytelników”. Książka jest zalecana przez Doris Bergen jako “dalsze czytanie” w jej książce Wojna i ludobójstwo: zwięzła historia holokaustu.

/na podstawie Wikipedii/

Johann Wilhelm „Rukeli”Trollman (27 grudnia 1907 r. – kwiecień 1944 r.) Był niemieckim bokserem Sinto.

Trollmann zasłynął pod koniec lat dwudziestych. 9 czerwca 1933 r. walczył o niemiecki tytuł mistrza wagi półciężkiej i chociaż wyraźnie prowadził punktami nad przeciwnikiem Adolfem Wittem, walka została uznana za „nierozstrzygniętą”. Publiczność zbuntowała się, a nazistowscy urzędnicy zostali zmuszeni uznać Trollmanna za zwycięzcę. Jednak sześć dni później został ponownie pozbawiony tytułu. Nowa walka została zaplanowana na 21 lipca, a Gustav Eder jako przeciwnik Trollmanna. Trollmann, pochodzący z Sinti, przybył w dniu meczu z farbowanymi na blond włosami i bieloną mąką twarzą, karykaturą Aryjczyka. Dotrwał do piątej rundy, zanim padł na deski.

Trollman został uwięziony w czerwcu 1942 roku, zmuszany do wyczerpującej pracy, został zabity przez jednego z obozowych kapo, z którym dzień wcześniej stoczył swoją ostatnią zwycięską walkę bokserską. Miał wtedy 35 lat.

Na scenie występuje Tomasz Sobczak jako Otto Rosenberg, Lech Walicki jako Johann Rukoli Trollman.