Dom pod Krzyżem – historia

Dom pod Krzyżem pierwotnie związany był z klasztorem św. Ducha; w budynku mieścił się szpital ubogich scholarów, od XVI w. noszący imię św. Rocha – patrona przyszpitalnej kaplicy. Od połowy XIII w. placówka będąca początkowo oddziałem szpitala św. Ducha usamodzielniła się, a w latach 1458–1460 dom położony u zbiegu dzisiejszych ulic Szpitalnej i św. Marka stal się własnością szpitala. Wówczas rozpoczęto gruntowną przebudowę obiektu, która trwała do roku 1474. Szpital scholarów podlegał zarówno władzom duchownym, jak i świeckim, z ramienia których opiekę nad nim prowadzili prowizorowie. Jednym z nich był Antoni Franckiewicz, który pod koniec XVI w. przeprowadził gruntowny remont budynku i reaktywował działalność szpitala. Z tego okresu pochodzi piętrowa, renesansowa oficyna, połączona przewiązką z gmachem głównym. Przebudowę tę upamiętnia zachowana w hallu tablica z 1594 r.
.
Wiek XVIII przyniósł upadek szpitala. Od roku 1790 właścicielem opuszczonego budynku stała się parafia kościoła Mariackiego; po drobnych adaptacjach budynek przeznaczono na przytułek dla ubogich. W latach 30. XIX w. przeprowadzono generalny remont budowli, nadając jej klasycystyczną formę i zmieniając jej układ wewnętrzny – przytułek ulokowano w oficynie, a gmach główny przeznaczono na mieszkania prywatne. W roku 1903 posesję została zakupiona przez Radę Miasta, która początkowo nosiła się z zamiarem wyburzenia zabudowań poszpitalnych. Ostatecznie budynek przeznaczono na sklepy i mieszkania.

(…)

Program Nocy Muzeów w Dom pod Krzyżem

• godz. 19:00 – Z Lajkonikiem przez Tadżykistan.

  Wykład z prezentacją, prowadzanie: dr Mateusz Kłagisz, (Instytut Orientalistyki UJ).
  Obowiązuje rezerwacja dokonana w Centrum Obsługi Zwiedzających: [email protected] Limit: 25 osób w grupie. Wstęp bezpłatny

• godz. 19:00, 21:00  – Warsztaty koronki klockowej.

  Prowadzenie: Stowarzyszenie Koronczarek Ziemi Krakowskiej.
  Obowiązuje rezerwacja dokonana w Centrum Obsługi Zwiedzających: [email protected] Limit: 10 osób w grupie.
  .

• godz. 21:00 – 21.00 Biografie kleparskich domów, czyli czym jest socjotopografia.
  .
  Wykład z prezentacją, prowadzanie: dr Andrzej Iwo Szoka,
  Obowiązuje rezerwacja dokonana w Centrum Obsługi Zwiedzających: [email protected] Limit: 25 osób w grupie. Wstęp bezpłatny